“Wintertuin als verlengstuk van stadswoning”

Beperkte ruimte
De stedelijke maatschappij voor stadsontwikkeling Gent schreef een wedstrijd uit voor haar kavelproject voor jonge bouwers. Het hoekperceel stond geprangd tussen twee straten en de ruimte was dan ook beperkt.

Wintertuin in keramiek
De winnaar voorzag een bakstenen mantel en creëerde zo een extra onverwarmde ruimte. Een akoestische, thermische en psychologische scheiding tussen publiek en privaat. De keuze viel er op de Terca Milosa Hoornbloem omwille van zijn tijdloze karakter en eigenheid. De vloer van de wintertuin werd afgewerkt met dezelfde stenen.

Extra comfort
De wintertuin vormt een verlengstuk van de woning en zorgt voor meer comfort: men kan er spelen, fietsen herstellen, een kruidentuintje aanleggen,... Dankzij de open trappen en transparantie oogt alles licht en ruimtelijk.

Woning met wintertuin en haute couture baksteenmantel

Een hoekperceel aan een drukke straat met een tramlijn en een smalle stoep in Lederberg, Gent. Om publiek en privaat er met elkaar te verbinden, schoven de architecten het woonvolume tegen de buurwoning en plaatsten ze daar een baksteenmantel rond. De onverwarmde ruimte tussen gevel en woning vormt een polyvalente wintertuin.

De stedelijke maatschappij voor stadsontwikkeling SOGent benutte het tussen twee straten geprangde hoekperceel als wedstrijdopgave om een pool van architecten te selecteren voor haar kavelproject. Met dat project stelt de maatschappij onder een aantal voorwaarden goedkope kavels ter beschikking aan jonge bouwers. De latere kopers van de grond konden voor hun bouwproject dus kiezen uit een heleboel wedstrijdschetsen.

Wintertuin als overgangszone

Hun keuze viel op het ontwerp van architect Koen Matthys en STUDIOLO architectuur. Koen Matthys: “Om de overgang van de drukke straat naar de woning te verzachten, schoven wij het verwarmde volume tegen de buren en plaatsten we daar een bakstenen mantel rond. Zo kwam een extra, onverwarmde ruimte tot stand die akoestisch, thermisch en psychologisch de scheiding vormt tussen publiek en privaat. Alle woonruimtes geven uit op deze wintertuin. Op niveau +1 sluit het atelier via een dubbele deur die 180° opendraait aan op een semi-buitenterras in de wintertuin. Dezelfde oplossing keert terug op het gelijkvloers.”

Ook extra comfort

“De wintertuin wordt gebruikt om aan de fiets te sleutelen, te vogelpikken, het hout voor de kachel te stockeren en dergelijke meer. Tegelijkertijd trekken we hier ventilatielucht aan voor het systeem C. Daardoor vermijden we dat er in de winter ijskoude lucht binnenkomt, en is er ook geen akoestische overlast van de straat via de ventilatieroosters in de ramen. In de andere straat creëerden wij een achteringang die uitgeeft op een kleine buitenruimte met mogelijkheid tot fietsenberging.”

Flexibele split-levels

Omdat de opdrachtgevers een extra slaapkamer wilden, werd de woning achteraan wat verdiept zodat er split-levels ontstonden. Slapen gebeurt op de onderste niveaus; halfweg zitten de zithoek en een atelier; helemaal boven werden keuken en eetruimte ondergebracht. De technische ruimtes - wasruimte, badkamer, bergruimte - leunen aan tegen de centrale verticale circulatie en zijn allen ingeplugd op de centrale leidingenkoker die een flexibele indeling mogelijk maakt. Dankzij de open trappen en de transparantie oogt alles licht en ruimtelijk.

Riant dakterras

Koen Matthys: “Aan de keuken grenst een wat hoger gelegen, intiem buitenterras, beschut door de baksteenmantel die hier circa 1m80 hoger reikt. Een brede, uitwaaierende trap leidt naast het keukenvolume naar een zonneterras bovenop de keuken, met uitzicht op de stad. Op die manier kwamen we tot kwaliteitsvolle buitenruimtes op het moeilijke perceel.”

Constructief met gevelsteen

De baksteenmantel is uitgevoerd in twee volle Terca Milosa Hoornbloem gevelstenen met spouw. “Via de spouw trekken we van op het terras lucht naar beneden voor het ventilatiesysteem. De gevelsteen genoot onze voorkeur omwille van zijn tijdloze karakter en zijn eigenheid. Hij is licht glanzend, wat bij zonlicht mooie glinsteringen oplevert, en heel genuanceerd met grijze, bruine en groene tinten.”

“We hebben hem niet alleen esthetisch maar ook constructief gebruikt, en niet eerst een dragende constructie gemaakt waartegen hij is geplaatst. Om windlasten op te vangen, zijn er aan de binnenzijde penanten geplaatst. De wand is gemetseld in wildverband met een dunne voeg van 8 mm, opgevoegd in schaduwvoeg om het geheel nog extra leven te geven.”

Om het verhaal compleet te maken, werd de vloer van de wintertuin afgewerkt met dezelfde klinkers.

_{Projectreportage uit BBM, Belgian Building Magazine}