Het Lommelse crematorium verscholen in een dennenbos
“Een architectuur waarin de natuur centraal staat"
Op een begraafplaats waar godsdienstige symbolen niet uitdrukkelijk aanwezig zijn, vervangt de universele kracht van de natuur het sacrale element. Voor het crematorium Stuifduin in Lommel werd dan ook resoluut de kaart getrokken van architectuur waarin de natuur centraal staat. De keuze voor eenvoudige materialen als baksteen, beton en hout stralen robuustheid uit en doorstaan moeiteloos de tand des tijds.
De drie hoofdvolumes van de site - het crematie- gebouw, het afscheidsgebouw en het horecagebouw - liggen gegroepeerd rondom een centrale buitenkamer. Deze buitenruimte wordt beschouwd als een “Campo Santo”, een heilige plek waar rust en beschouwing alle ruimte krijgen. In dit restauratieproject is alles erop gericht om het natuurlijke evenwicht tussen dennenbos, heide en zandlandschap te herstellen. Daardoor krijgt het gebouw de aanblik van een ruïne die schijnbaar toevallig als crematorium in gebruik is genomen.
Waarom Terca Maasbrand Maaseik?
Voor het crematorium werd naar een steen gezocht die aansloot bij het geel-beige van de heide en duinen uit de omgeving. Liefst ook een eerlijk, puur product zonder additieven en lokaal geproduceerd. De Maasbrand beantwoordde perfect aan deze wensen. Bovendien konden deze handgevormde stenen ook in grotere formaten gemaakt worden. Het grote formaat zorgt voor een gevoel van visuele eenheid en rust.
De kolengestookte ringoven creëert, in functie van de gebruikte klei en variabelen zoals temperatuur en bakklimaat, eindproduc-ten met unieke kleurschakeringen. Het natuurlijke bakproces garandeert daarnaast dat de steen kleurt tot in de kern, zodat hij altijd zijn oorspronkelijke kleuren zal behouden.
Bij het vermetselen werd gekozen voor afwisselende lagen: zijdelings liggende stenen in combinatie met vlakliggende. Dit geeft de gevels een ruwere uitstraling en een sterk horizontaal perspectief. Daarnaast werden hier en daar stenen uitgespaard, waardoor er claustra’s ontstaan. Door deze claustra’s kan
het buitenlicht invallen in de patio’s en tussenruimtes van het crematorium. In deze ruimten ontstaat er zo een spel van licht en donker, wat de intimiteit in het gebouw extra versterkt.
Informatie over het project
Architect
Locatie
Producten
Atelier voor Architectuur en Omgeving a2o, Hasselt
Lommel
Terca Maasbrand Maaseik (product uit gamma)
Crematorium Stuifduin in Lommel
Crematorium Stuifduin ligt naast de hoofdbegraafplaats van Lommel. De ontwerpers zagen het crematorium en de begraafplaats dan ook als één site. Het bestaande toegangsgebouw werd behouden als hoofdingang, terwijl het crematorium aftakt van de bestaande hoofdas.
Kracht van de natuur
In onze diverse en toenemend seculiere maatschappij zijn religieuze symbolen in crematoria uit den boze. Deze plaatsen van bezinning moeten neutraal en multicultureel zijn. Toch mag dat zich niet vertalen in oppervlakkige of generieke gebouwen. De ontwerpers zochten dan ook antwoorden die tegelijk een brede herkenbaarheid, als een sterke contextualiteit in zich dragen. Concreet putten ze hun ideeën uit de kracht van de natuur. Die overstijgt de beperkingen van religie, is breed herkenbaar en brengt rust en troost.
Ruïne in het landschap
In het ontwerp zijn menselijke interventies, als voetpaden of buitenruimtes, ondergeschikt aan het landschap. De architecten zien de gebouwen als ruïnes van beton en baksteen, slechts plaatselijk gescheiden van het landschap door invullingen van hout, staal en glas. Deze sobere materialen stralen robuustheid uit waardoor de link met de natuur duidelijk wordt.
Ceremoniële reis
Bezoekers aan Crematorium Stuifduin leggen een reis af. Een wandeling die al start in het park. Een pad doorsnijdt het landschap en brengt bezoekers naar een andere wereld, weg van het seculiere. De reis herinnert enerzijds aan de ceremoniële processie bij een begrafenis, van het gebedshuis over de begraafplaats, naar de koffietafel. Anderzijds staat het, op meer existentiële wijze, symbool voor de wandeling van het leven zelf.
Campo Santo
Crematorium Stuifduin ontleedt het functioneel programma van een crematorium in drie aparte delen, samengebonden door de wandeling die de bezoeker maakt. Een technische, een sacrale en een conviviale kamer omarmen een vierde buitenkamer. Deze kamer is de Campo Santo, een heilige plek voor rust en contemplatie. Een galerij rond een open atrium, waar het landschap naar binnen sluipt. Hier komen architectuur en natuur samen in een troostend landschap.
Gepubliceerd in 'Bouwen met Baksteen nr 166 - juni 2019
Kijk. Droom. Kies.
Laten we samen letterlijk uw dromen tastbaar maken in onze showrooms.
- Kom langs en laat u inspireren door onze innovatieve oplossingen. Bekijk ze, neem ze vast en ervaar uw toekomstige gevel, dak, bestrating of binnenmuur.
- Onze showroomadviseurs geven u uitgebreid deskundig advies.
- Neem uw favoriete stalen mee naar huis.