Metselmortel maken op de werf

Cement is een hydraulisch bindmiddel dat verhardt in contact met het aanmaakwater, en een product (cementsteen) oplevert dat zelf in water onoplosbaar is. Cementsoorten die gebruikt worden als hydraulisch bindmiddel in metselmortels, moeten beantwoorden aan de eisen van ofwel de norm NBN EN 413-1 (metselcement) of de norm NBN EN197-1 (gewoon cement). In België kunnen er nog bijkomende eisen gesteld worden (zie STS 22).

Het cement wordt aangeduid door het type, de hoofdbestanddelen en de druksterkteklasse.

De granulaten moeten voldoen aan NBN EN 13139 “Toeslagmaterialen voor mortel”. In België kunnen er nog bijkomende eisen gesteld worden (zie STS 22).

De granulaten geven aan de mortel zijn structuur, de verbinding van de zandkorrels wordt door cement en eventueel kalk verwezenlijkt.

In de Europese norm EN 13139 wordt het zand aangeduid volgens de granulaatsklasse d/D en granulariteitscategorie GF85. De klasse d/D geeft de afmeting van de kleinste en grootste korrel weer in mm waartussen het merendeel van de korrels ligt. Bij toepassing van de granulariteitscategorie GF85 betekent dat er voor het beschouwde zand (‘F’ verwijst naar het granulaat ‘zand’) er meer dan 85% in massa door een zeef van afmeting D valt. Voor zand waarbij de doorval door de zeef D hoger ligt dan 99%, moet de producent de grootste zeef D* definiëren waarvoor de doorval (door zeef D*) tussen 85 en 99% ligt en de granulaatklasse 0/D aanvullen met indicatie van de echte zeef D* tussen haakjes, dus ‘0/D (0/D*)’.

Deze producten beïnvloeden de verwerkbaarheid van de mortel of de chemische reacties die de binding van de mortel verwezenlijken.

Er moet uiterst omzichtig met de hoeveelheden omgesprongen worden (volg strikt het toepassingsgebied en de voorschriften van de fabrikant!); hulpstoffen worden liefst zelfs vermeden! Er zijn immers voldoende mortelsamenstellingen met de vereiste kenmerken voorhanden, waardoor de negatieve invloeden van de hulpstoffen worden uitgeschakeld.

De hulpstoffen zijn géén wondermiddelen die van een slecht gedoseerde of met slechte grondstoffen aangemaakte mortel een goede maken ...; hun verbeterde werking op één hoedanigheid gaat dikwijls ten koste van alle andere.

Hulpstoffen moeten beantwoorden aan de eisen van de normen NBN EN 934-1, 934-2 en/of 934-3. In België kunnen er nog bijkomende eisen gesteld worden (zie STS 22).