Samen met Tracimat en enkele bouwmaterialenproducenten zoekt Wienerberger naar oplossingen om sloopmaterialen te herbestemmen in het productieproces. Het doel van het onderzoekstraject ‘Data driven sloop en recyclage’ is een hoogwaardige recyclage of hergebruik van deze grondstoffen door de materialen voor urban mining nauwgezetter te registreren en de logistiek efficiënter te organiseren.
Sloopafval uit gebouwen wordt vandaag al heel vaak gerecycleerd: steenpuin wordt gebruikt als basismateriaal voor de aanleg van bijvoorbeeld (onder)funderingen in de wegenbouw. Dat is een vorm van downcycling, het materiaal krijgt immers een minderwaardige herbestemming dan de originele toepassing. Dat hoeft nochtans niet zo te zijn in het geval van keramische bouwmaterialen. “Keramisch materiaal op het einde van zijn levensduur is perfect opnieuw inzetbaar als grondstof voor nieuwe keramische producten. Bij Wienerberger recycleren we bakreststromen en fabriekssteenpuin nu al in nieuwe producten. De voorwaarde is wel dat het steenpuin zuiver is. Voor onze eigen reststromen stelt dat geen probleem. Anders is het wanneer we naar slooppuin als grondstof kijken. Daar kunnen allerlei soorten vervuiling inzitten, zoals beton- of gipsresten. Er lopen momenteel heel wat onderzoeken om die nieuwe bron ook bruikbaar te maken in het productieproces. Eén ervan is ‘Data driven sloop en recyclage’, een project dat kadert binnen de Green Deal Circulair bouwen en de steun geniet van Vlaanderen Circulair. Wienerberger bestudeert er samen met Tracimat en drie andere bouwmateriaalfabrikanten hoe puin van sloopwerven efficiënt in te zamelen en te recycleren op de fabriekssites”, vertelt productmanager Armelle Windels.
Tracimat is de Vlaamse sloopbeheerorganisatie die instaat voor het coördineren van de opmaak van de sloopopvolgingsplannen en inventarissen voor sloopwerven. Daarnaast levert ze de nodige attesten en toelatingen af en leidt sloopdeskundigen op. In zijn databank verzamelt Tracimat heel wat informatie over de materialen die vrijkomen van sloopwerven. Door een link te leggen tussen sloopwerven en fabrikanten kan bouwpuin hoogwaardig gerecycleerd worden. “Maar dan moet er een juiste match zijn. Die is er vandaag nog niet omdat selectief slopen voorheen geen gangbare praktijk was en omdat de databank nog niet de nodige, detailinformatie biedt. Dat is precies het doel van deze samenwerking: enerzijds sloopdeskundigen en sloopaannemers de nodige acceptatiecriteria en aandachtspunten bij te brengen die fabrikanten hanteren om materiaal hoogwaardig te recycleren. Dat hebben we gerealiseerd aan de hand van een opleiding om hen de nodige productkennis bij te brengen. Daarnaast hebben we een beslissingsboom opgemaakt die deskundigen helpt bij de analyse of een bouwmateriaal geschikt is voor urban mining tot nieuwe grondstof.
Anderzijds werd de Tracimat databank uitgebreid met de nodige gegevens om de logistiek van sloopmaterialen beter in beeld te krijgen. Keramische materialen worden nu bijvoorbeeld niet meer als één groep benoemd, maar uitgesplitst in kleidakpannen en bakstenen. Dat helpt ons beter in te schatten of een sloopfractie geschikt is om te verwerken in het productieproces.
Met deze bijsturingen zijn de partners binnen het project data driven sloop en recyclage een stap dichter bij het afstemmen van vraag en aanbod binnen urban mining. Het einddoel is een proof of concept op te zetten dat aantoont hoe samenwerking, informatieverzameling en -deling, en afstemming binnen de keten kan leiden tot meer hoogwaardige recyclage of hergebruik.
Dat zoeken naar het proof of concept gebeurt aan de hand van een aantal praktijkprojecten. Wienerberger heeft binnen dit project twee concrete pilootprojecten lopen. Het gaat telkens om de selectieve afbraak van kleipannendaken. Eén project loopt in Turnhout, een ander in Middelkerke. De kleidakpannen worden verzameld in een container en afgevoerd naar de dichtstbij gelegen productiesite van Wienerberger, respectievelijk Beerse en Zonnebeke. Daar worden ze gebroken en uitgezuiverd om als nieuwe grondstof te dienen voor de productie van keramische snelbouwstenen. “Pannen zijn interessant om in te zamelen omdat dit de meest zuivere stroom is die we momenteel kunnen recupereren. Zeker bij daken waar een asbest onderdak werd toegepast en de pannen daarom al manueel of/en selectief verwijderd moeten worden. Om de inzameling van dergelijke kleidakpannen te stimuleren, zetten we nu in een vervolgtraject gericht samenwerkingen op met dakdekkers in de buurt van onze productiesites in Zonnebeke en Beerse. We streven zo naar een continue instroom van kleinere werven. Ook wanneer zich een stadsvernieuwingsproject aandient met grotere volumes bekijken we hoe we de inzameling logistiek efficiënt kunnen organiseren”, besluit Armelle Windels.
Met deze eerste acties maakt Wienerberger zijn ambitie om bij te dragen aan een circulaire bouwsector heel concreet.
Registreer en we houden u op de hoogte van de laatste nieuwtjes en bijkomend advies.
